Soybean Management: नमस्कार शेतकरी मित्रांनो, सोयाबीन हे मध्य प्रदेश, महाराष्ट्र, राजस्थान आणि बिहार या राज्यांमध्ये उत्पादित होणारे महत्त्वाचे तेलबिया पीक आहे. हे पीक नगदी पीक म्हणून ओळखले जाते. मात्र या पिकाच्या वाढीसाठी शेतकऱ्यांना काही पोषक तत्वांचा पुरवठा करावा लागतो. यासाठी पिकाला शिफारशीत खताची मात्रा द्यावी लागते.
तज्ञांच्या मते, शेतकऱ्यांनी कशा पद्धतीने करावा खताचा वापर येथे क्लिक करून पहा
सोयाबीन पिकाची चांगल्या प्रमाणात वाढ व्हावी आणि शेतकऱ्यांना चांगले उत्पन्न मिळावे. याकरिता शेतकऱ्यांना या पिकाला अनेक पोषक तत्त्वांची आवश्यकता असते. यामध्ये देखील पाच आवश्यक पोषक तत्त्वांची आवश्यकता असते ते पोषक तत्वे पुढीलप्रमाणे,1) फॉस्फरस 2) सल्फर 3) झिंक 4) कॅल्शियम 5) बोरॉन हे पोषक तत्वे सोयाबीन पिकाला टाकून शेतकरी चांगल्या प्रमाणे उत्पन्न घेऊ शकतात.
आज आपण हे खत म्हणजे नेमके काय आहे, त्याचा वापर कसा करता येईल आणि केव्हा करावा याची माहिती जाणून घेण्याचा प्रयत्न करणार आहोत. आरएम फॉस्फेट्स अँड केमिकल्स प्रा. लि. कंपनीच्या महावीर झिरो फर्टिलायझरमध्ये हे पाचही पोषक घटक आहेत.
तज्ञांच्या मते, शेतकऱ्यांनी कशा पद्धतीने करावा खताचा वापर येथे क्लिक करून पहा
या खताचा वापर करून शेतकरी सोयाबीन पिकापासून चांगले उत्पादन घेऊ शकतात. दरम्यान, आज आपण हे खत कसे वापरावे याबद्दल जाणून घेणार आहोत. पण त्याआधी या खतामध्ये आढळणारे हे पाच पोषक घटक सोयाबीन पिकाच्या वाढीसाठी कसे कार्य करतात हे थोडक्यात समजून घेण्याचा प्रयत्न करूया.
कोणते खत कशाप्रकारे सोयाबीन पिकाला मदत करते संपूर्ण माहिती खालील प्रमाणे
फॉस्फरस – तज्ज्ञांच्या मते, स्फूरद म्हणजे फॉस्फरस, फॉस्फरस हे सोयाबीन झाडाची मुळे घट्ट आणि निरोगी बनवते, ज्यामुळे शेंगा चांगल्या आणि अधिक भरतात आणि उत्पादनाची गुणवत्ता देखील सुधारते.Soybean Management
बोरॉन – बोरॉन हे एक पोषक तत्व आहे जे विविध पिकांच्या वाढीसाठी खूप उपयुक्त आहे. तज्ञांच्या मते बोराण हे पोषक तत्व सोयाबीन पिकांमध्ये फुलांची गळती होण्यापासून रोखते आणि फुलांचे शेंगांमध्ये रूपांतर जास्तीत जास्त करते.
झिंक – सोयाबीन पिकाची वाढ व्हावी यासाठी झिंक या पोषक तत्वाचा उपयोग केला जातो. हे पोषक सोयाबीन पिकामध्ये नायट्रोजनचा वापर वाढवते, जे प्रथिने संश्लेषणासाठी उपयुक्त आहे. सोयाबीन (सोयाबीन पीक व्यवस्थापन) वनस्पती निरोगी राहते. त्यामुळे सोयाबीन पिकाच्या उत्पादनात वाढ होत आहे.
सल्फर- हे पिकाच्या वाढीसाठी उपयुक्त पोषक म्हणूनही ओळखले जाते. सोयाबीन हे प्रमुख तेलबिया पीक आहे, त्यामुळे त्याच्या बियांमध्ये तेलाचे प्रमाण जास्त असावे. यामुळे सल्फर हे सोयाबीन पिकात जास्तीत जास्त प्यायला तयार करण्यासाठी मदत करते.
त्यामुळे सोयाबीनमध्ये तेलाचे प्रमाण वाढवण्यासाठी सल्फरचा समतोल प्रमाणात वापर करणे आवश्यक आहे. सोयाबीन पिकाला पुरेशा प्रमाणात सल्फरचा पुरवठा करण्याची शिफारस तज्ज्ञ करतात.
कॅल्शियम – विविध पिकांच्या वाढीसाठी कॅल्शियम हे आवश्यक पोषक तत्व आहे. त्यामुळे सोयाबीन पिकालाही खूप मदत होते. सोयाबीन पिकामध्ये या घटकाचा पुरेसा वापर केल्याने सोयाबीनच्या बियांच्या त्वचेला चमक आणि कडकपणा येतो, ज्यामुळे बियाण्याची साठवण क्षमता देखील वाढते. यामुळे पिकाला कॅल्शियमचे प्रमाणही योग्य व संतुलित मिळाले पाहिजे.
तज्ञांच्या मते, शेतकऱ्यांनी कशा पद्धतीने करावा खताचा वापर येथे क्लिक करून पहा
एका मीडिया रिपोर्टनुसार, सोयाबीन पिकाच्या चांगल्या वाढीसाठी आणि उत्पादनासाठी, पेरणीच्या वेळी महावीर शून्य 150 किलो, एमओपी 26 किलो, सिमट्रॉन 4 किलो आणि मॅग्नेशियम सल्फेट 25 किलो प्रति एकर बेसल डोस म्हणून द्यावे.
यानंतर सोयाबीनचे पीक 25-30 दिवसांचे झाल्यावर एकरी 12 या प्रमाणात युरियाचा वापर करावा. पीक पेरणीनंतर 40-50 दिवसांनी अॅमिट्रॉन-एल 500 मिली/लिटर आणि बोरॉन 250 ग्रॅम/एकर वापरण्याची शिफारस केली जाते.
शेतकरी मित्रांनो, मात्र कोणतेही खत व औषध वापरण्यापूर्वी तज्ज्ञ व कृषी सेवा केंद्र संचालक यांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे. ही (सोयाबीन पीक व्यवस्थापन) फक्त सामान्य माहिती आहे, खत किंवा औषध वापराची शिफारस नाही.Soybean Management